فهرست مطالب
چیلر و کارکرد آن
چیلر (chiller) یک وسیله سرمایشی است که برای سرد کردن آب استفاده می گردد. آب سرد ایجاد شده توسط این دستگاه به کانال های خنک کننده هوا در ساختمان پمپاژ می شود. به عبارتی، آب سرد مورد نیاز برای فن کویل یا هواساز در مجتمع ها توسط چیلر تامین می شود. اگر کارکرد سیستم تبرید تراکمی یا جذبی را بدانید، می توانید درک درستی از این که چیلر چیست و چطور کار می کند، داشته باشید.
سیستم های تهویه مطبوع در یک ساختمان دارای اجزای مختلفی هستند که براساس کارکرد و نیازی که ساختمان دارد انتخاب می شوند. دریچه فلزی هواکش علاوه بر استفاده در سیستم های تهویه، در ساختمان هم برای ورود و تامین هوای تازه برای هواسازها مورد استفاده قرار می گیرد.
چیلر چیست؟
چیلر با کمک سیستم تبرید تراکمی بخار یا جذبی گرما را سیال واسط که معمولا آب است، می گیرد و در نتیجه منجر به سرشدن آن می شود. آب سرد ایجاد شده توسط چیلرها، برای دو منظور مورد استفاده قرار می گیرد: ممکن است آب سرد برای سیستم های مطبوع هوا مورد نیاز باشد یا می تواند در جهت خنک کردن دستگاه ها و تجهیزات صنعتی و سرمایش های فرایندی نیز مورد استفاده قرار گیرد. پس دستگاه چیلر دارای دو کاربرد صنعتی و خانگی است. به طور قطع هیچ دستگاهی نمی تواند جایگزین چیلر باشد که آب سرد را برای این مصارف تولید کند. چیلر در کنار یک پکیچ گرمایشی می تواند یک سیستم گرمایشی-سرمایشی کاملی برای ساختمان را تشکیل دهد.
چیلر چطور کار می کند؟
باید توجه داشته باشید که آبی که توسط چیلر خنک می شود در یک مدار بسته جریان دارد و نمی تواند تبخیر شود یا از سیستم خارج شود پس در این دستگاه نشتی حاصل از تخلیه وجود ندارد. همان طور که بیان شد چیلر با فرایند تقطیر و تبخیر یک مبرد در حال گردش بین اجزای خود، حرارت را از یک قسمت دستگاه به قسمت دیگر در یک سیکل انتقال می دهد. آب سرد شده در چیلر به وسیله پمپ و از طریق لوله کشی به واحدهای توزیع کننده هوای سرد مانند فن کویل ارسال می شود. البته که این لوله های انتقال دهنده عایق هستند تا دمای آب سرد را بتوانند حفظ کنند.
انواع چیلر کدام اند؟
چیلرها با توجه به نوع انرژی که برای ایجاد سرما استفاده می کنند، به دو نوع چیلرهای جذبی و چیلرهای تراکمی تقسیم می شوند. در چیلر تراکمی از انرژی الکتریکی برای ایجاد سرما استفاده می شود و در نوع جذبی آن از انرژی حرارتی سرما تولید می شود. همچنین نوع مبردی که این دو نوع چیلر استفاده می کنند، با یکدیگر متفاوت است.
چیلر جذبی یا چیلر تراکنی؟
چیلرهای جذبی به علت مزایایی که دارند، از چیلرهای تراکمی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
- مصرف انرژی در چیلرهای جذبی کمتر از نوع تراکمی است. در نتیجه هزینه استفاده از آنها کمتر است.
- پمپ کوچکی که در چیلر جذبی استفاده می شود باعث ایجاد سروصدا کمتر می شود.
- آلایندگی کمتر چیلرهای جذبی مزیت دیگر این نوع از چیلرها است که با وجود قیمت بالاتر، آنها را محبوب تر کرده است.
چیلرهای تراکمی
چیلرهای تراکمی از 4 بخش تشکیل شده اند: کندانسور، اواپراتور، شیر انبساط و کمپرسور.
طرزر کار چلیر تراکمی این گونه است: مایع وارد اواپراتور چیلر می شود. این مایع با دریافت گرمای محیط، به گاز تبدیل می شود. گاز ایجاد شده توسط کمپرسور متراکم شده و دمای آن افزایش پیدا می کند. کمپرسور آن را به سمت کندانسور هدایت می کند و کندانسور گاز موجود را به مایع اشباع شده تبدیل می کند.
در این مرحله کار شیر انبساط آغاز می شود. شیر انبساط که یکی از مهمترین اجزای چیلر تراکمی است، فشار مایع اشباع شده را کم می کند و باعث انبساط آن می شود. در نتیجه مخلوطی از مایع و گاز را به سمت اواپراتور هدایت می کند.
اواپراتور که یک مبدل حرارتی است، حرارت را جذب می کند. در این بخش، بار دیگر حرارت از آب گرفته می شود و باعث سرد شدن آن می گردد. سپس این آب سرد شده برای مصارف سرمایش هوای داخل ساختمان (به فن کویل یا هواساز) یا مصارف صنعتی با پمپ ارسال می شود.
چیلرهای جذبی
در چیلرهای جذبی از جذب‌کننده و مولد حرارتی (ژنراتور) استفاده می شود. معمول ترین خنک‌کننده در چیلرهای جذبی سیستم برمید لیتیم است. عملکرد این سیستم این طور است که در قسمت جذب‌کننده، بخارآب توسط لیتیوم برماید غلیظ جذب شده و در قسمت مولد حرارتی، آب بر اثر حرارت تبدیل به بخار می‌شود.
بخار آب در کندانسور به حالت مایع در می‌آید و سپس در خنک کننده دوباره به بخار تبدیل می شود و آب برای اینکه تبخیر شود گرمای خود را از محیط خنک کننده می‌گیرد و باعث ایجاد برودت می شود.
چند نکته مهم در مورد چیلر
- چیلرها دارای انواع مختلفی هستند و شما می توانید براساس نوع کاربرد خود، بهترین مدل را انتخاب کنید. چیلرهای خانگی را می توان علاوه بر پشت بام یا حیاط در تراس نیز جاسازی کرد.
- در هنگام انتخاب چیلر به متراژ فضایی که چیلر را برای آن لازم دارید، دقت کنید.
- میزان مصرف برق چیلر کمتر از کولر گازی است پس می تواند به صرفه تر باشد.
- از عدم وجود نشستی در سیستم چیلر مطمئن شوید. به هیچ عنوان نشتی در این سیستم وجود ندارد چون آب در یک مدار بسته جریان دارد.
- تمیز کردن دوره ای و مداوم لوله ها و آنالیز روغن و مبرد چیلر می‌تواند موجب افزایش بازدهی چیلر شود.
سخن آخر
چیلر یک وسیله سرمایشی است که به کاهش دمای آب می پردازد. برای اینکه به طور دقیق بدانید چیلر چیست و چطور کار می کند، باید دو کارکرد اصلی چیلر را بدانید. تهویه هوای مطبوع و همچنین برودت صنعتی وظیفه چیلر است و اساس کار این دستگاه بر مبنای سیستم تبرید می باشد.